Ik ga op vakantie en ik neem mee terug...

De onvermoeibare zoektocht naar antwoorden op levensvragen gaat ook door wanneer je met je toen-nog-witte reet op het strand in Valencia zit, dat verraste me ook niet, maar ik was wel vergeten dat de geuren en kleuren van een ander land zoveel invloed op je smaakpalet hebben. Ik heb de Spaansgekleurde bril zeker mee naar Nederland teruggenomen, en toen ik eenmaal terug was en op het punt stond mijn Hollandse routine weer aan te nemen, deed ik dat toch even lekker niet. Een vakantie moet toch niet een soort pauzepunt zijn waarna je vervolgens weer op te volle toeren gaat draaien zoals je deed, ik dacht, mens: chill.

Ik was vijf dagen met een vriend in Valencia, daar waren we jaren geleden na de middelbare school ook naartoe geweest. We zijn allebei geen grote doeners en de dagen waren traag: ontbijten op de hoek, zonnen op het kleine dakterras, goedkope sigaretten roken, tapas eten, goedkope cocktails drinken en op het strand liggen. Ik had twee boeken meegenomen die dun en licht genoeg waren voor mijn minimale handbagage: Terug naar Oegstgeest van Jan Wolkers en The Great Gatsby van F. Scott Fitzgerald, beide uitgelezen, van beide genoten, al van Wolkers wat meer omdat hij mijn lievelings is. Natuurlijk een schrijfboek en een camera mee.
Over de vakantie heb ik niet zo veel interessants te melden verder hoor, daarna begon het pas voor mij. Mijn vader verliet het land toen ik in het vliegtuig naar huis zat en vroeg me of ik in zijn huis wilde logeren om een beetje aandacht aan de kat te geven en de planten te voorzien van water. Ik zeg er geen nee tegen om mijn 17 m2 studio even in te ruilen voor zijn huis waar ik in bad kan en kan kiezen uit honderden romans die in de kast staan, waar ik zo goed als geen persoonlijke objecten om me heen heb en me even helemaal kan verliezen in de ruimte die niet de mijne is.

Als eerste wilde ik mijn eetpatroon uit Spanje graag meenemen. Ik heb 36 uur gevast voordat ik mezelf weer aan een maaltijd waagde, gewoon om mijn lichaam even uit te laten rusten, of eigenlijk te resetten. Had ik nog nooit gedaan maar voelde fantastisch. Waar ik normaal veel last heb van mijn buik ondanks het dieet dat ik al jaren volhoud wat volledig biologisch/biodynamisch is en zo onbewerkt als het me lukt, had ik dat in Spanje niet. Kleine lichte maaltijden, minder schranzen, later eten. Vis, vlees, weinig brood, een beetje groente, een hoop fruit en liters met water. Heel veel wandelen. Heel veel zon. My body was thriving. Hop, dat moet mee naar huis. Weg met die constante focus op het eten heel de dag, op hoelaat-zal-ik-koken en op ik-heb-zoete-trek. Ook weg met dat constante knijpen in mijn buikvet voor de spiegel en te hoge cortisollevels in de sportschool omdat ik soms in een uitspatting denk ik moet NU keihard gaan sporten en dan resultaten verwacht na drie minuten tijd. Beetje lopen, beetje sporten, beetje eten. Chill.

Ten tweede besefte ik me dat het mij niet lukt om een compleet gelijkwaardige vrije dag in mijn kamer in Nederland hetzelfde in te zetten als zo’n vrije dag daar of bij mijn vader thuis. Waarom kan ik niet ontspannen wanneer ik thuis ben? Waarom voel ik me opgejaagd terwijl er helemaal niets is dat mij aan het opjagen is? Waarom zit zo’n onbeantwoord mailtje thuis als een duivel in mijn hoofd en kan ik op een vakantieplek dingen: whatever. Wat is dat toch? Wat ik net al zei, omdat in mijn vaders huis geen persoonlijke objecten staan die me waardanook aan herinneren, lukt het me ook beter om het hoofd uit te schakelen. Ik zit nu even in mijn eigen huis omdat mijn laptop daar nog lag en dan zie ik het meteen: een baal wasgoed, een stapel afwas, een vloer vol kruimels, minstens twintig boeken die nog uitgelezen moeten worden, een laptop die om een update zeurt, een kapotte bureaulamp, een on-af schilderij, een zak oude kleding die ik nog moet doneren. Het gaat er niet om dat die spullen hier zijn, want dat mag best, het gaat erom dat ik wil weten hoe ik die toxic relationship tussen ons een beetje gezonder kan maken. Dat wasgoed kan me letterlijk schaamte en schuldgevoel bezorgen. Nogmaals: CHILL!

Ok bij papa dus. Aan het chillen dus. In Spanje dacht ik al: ik wil meer films gaan kijken, daar neem ik nou echt nooit de tijd voor, ook zoiets wat thuis niet lukt omdat er van alles naar me aan het loeren is uit de donkere hoeken. Films vormen een grote inspiratiebron voor mijn beeldtaal, en tot zover heb ik genoten van: La Haine, Goodfellas, The Godfather I, The Great Gatsby (kutfilm na het boek), How To Lose A Man In 10 Days (dat was niet voor de beeldtaal maar gewoon voor Matthew McConaughey) en op het lijstje staan nog Casino, Taxi Driver (alweer), Buffalo 66 en het hele Tarantino Oeuvre. Ja ja, mevrouw ligt zonder schuldgevoel in bed films te kijken, ik kan het haast niet geloven, dat het lukt. Heb ook Turks Fruit voor de duizendste keer gelezen én zonder afleiding in bad gelegen.

Toen kwam het ineens! ‘s Ochtends kocht ik in het station onderweg naar weet ik niet meer een groen Moleskine schrijfboekje in een opwelling, het leek me weer eens nodig om de collectie voor 1/4 gevulde schrijfboekjes op te vullen met een nieuwe. Een pen had ik al wel bij me. Het kwam door iets uit een van de films, ik herinner me niet meer precies welke, waarin iemand iets zei over het belang van het schrijven over je levensgebeurtenissen. Niet voor groter publiek, gewoon voor jezelf. Ik zit natuurlijk in dat schrijftraject en ik had net voor vakantie een kort verhaal geschreven en ingeleverd voor een wedstrijd. Het ging goed, maar ik moest het ook uit mezelf trekken, de inspiratie lag niet in dat verhaal maar het moest gewoon geschreven worden. Ik irriteerde me eraan dat het niet uit me vloeide, het bevredigde niet de innerlijke jeuk waar ik maar niet vanaf kom omdat ik er niet bij kan komen.
Ik opende dat Moleskineboekje ‘s avonds en begon gewoon ergens middenin mijn leven met schrijven, van A naar B naar C naar D. Het lukte me niet om te stoppen, ik moest bijna hijgen van de snelheid waarmee mijn hand bewoog, de pijn die in mijn pols trok, en verbaasde me over de zinnen die zich op het papier vormden. Waar komt dit in godsnaam vandaan want ik hoef er geen seconde over na te denken. Een soort schrijversorgasme want dat is wat je wil, dát is het effect dat ik al jaren met schilderen en tekenen kan bereiken, en nu ineens lukte het me ook op papier.
Na twee dagen had ik 24 kantjes vol in mijn kleine kriebelhandschrift. Stoppen moest omdat ik er gewoon moe van werd, niet omdat ik wilde. En als ik erbij terug kwam vloeide het gewoon verder. Waarom zou ik dit punt ineens bereikt hebben? Omdat het me aardig lukt te relaxen? Omdat ik niet thuis ben maar in een enigzins vreemde omgeving? Ik weet het niet. Als ik niet met het boekje ben smacht ik ernaar. Ik wil door, het voelt fantastisch, ik ben nieteens bang voor het moment dat dit weg zal ebben, wat vast zou komen.

Dat stukje uit die film ging erover dat je bij je gevoelens moet komen omdat ze je anders gaan inhalen, ik weet het nu weer, en dat de hoofdpersonage net als ik gigantisch veel moeite kan hebben met dingen voelen. Ik kan me nare gebeurtenissen met goed gemak herinneren, erover praten zonder moeite, maar ik voel ze niet, ik voel er niks bij. Ik kan nadenken over vervelende dingen die mensen me hebben aangedaan, traumatische dingen die ik heb gezien, noem het maar op, maar er gebeurd niet zo veel. Ik kan er niet bijkomen. Nu ik op biografische manier heel traag en gedetailleerd over alles schrijf, gaat er ineens een kamertje open in mijn hoofd en in mijn lichaam. Ik herinner me, en heb mijn zintuigen als het ware nodig om die beeldspraak erbij te kunnen halen, om het me echt te herinneren, en ik voel. En ik word er rustig van. Chill.

Ik besefte me ineens: dit is hoe het ook is om jezelf te leren kennen, jezelf te zien. Dat zegt mijn therapeut altijd, dat ik moet leren om mezelf het gevoel te kunnen geven dat ik gezien word. Dat gaat nogal moeilijk als je van een extreem verre afstand naar jezelf aan het kijken bent. Je kijkt wel, maar je ziet in feite niks. Door deze manier van schrijven kruip ik in mijn oude eigen huid, ga ik er onder zitten, neem ik een vroegere zelf bij de hand en zeg: hey, ik zie je wel, ik ben geinteresseerd in je. Wat maakte je ookalweer mee, hoe ging dat ookalweer, en hoe voelde je je daarbij?
De eerste therapiesessie die ik had bij mijn therapeut, al bijna een jaar geleden alweer, gaf ze mij de opdracht om een korte biografie voor haar te schrijven met de hoogtepunten uit mijn leven van geboorte tot nu. Dat waren een paar kantjes, heel globaal samengevat, en dat had al effect. Ik begin nu een beetje te begrijpen dat ze me die oefening niet alleen gaf om een handleiding van mij te hebben. Dit is niet iets waar je schrijver voor hoeft te zijn, of goed voor hoeft te kunnen schrijven, dit is iets wat iedereen eens zou moeten uitproberen denk ik. Ik heb een deur geopend waarvan ik helemaal niet wist dat ik de sleutel had.
Ook besef ik me, als wel ambiërende schrijver, dat dit dat jeukplekje is wat er eerst uit moet, en dat ik vanuit deze tekst straks naar een verhaal kan gaan werken. Verhalen kan gaan zoeken en bouwen. Ik heb eerst die eerste steen nodig, de basis en de fundering, ik kan nog niks uit mijn mouw toveren, ik moet mezelf nog wat beter kennen en een plek geven. En wow! Het lukt. En dat kalmeert. Chill.

Bedankt en tot snel weer! Ik zag ook dat ik in de weken dat ik hier niets gedeeld heb, toch wel heel veel nieuwe lezers heb gekregen: welkom, hoi, en bedankt, ik waardeer het enorm (en de niet-nieuwe lezers natuurlijk ook). Het blijft bijzonder dat mensen het interessant vinden om in je brein te kijken, waar een hoop gebeurd dat ik zelf soms ook niet logisch vind. Waar ik soms moeite heb met mezelf gezien te laten voelen, voel ik me door jullie wel gezien, en dat is fijn.

<3

XXXXXXXXX